سید خراسانی
قیام خراسانی اشاره به یکی از نشانه های ظهور مهدی از دیدگاه شیعیان دارد. بنا بر نوشته های نویسندگان و روحانیان شیعه مانند شیخ توسی و نعمانی، در آخرالزمان، فردی از جانب خراسان، برای یاری مهدی و جنگ با سفیانی قیام خواهد داد.
بنابر دیدگاه شیعه، پیش از ظهور مهدی، معترضی در میان پارسیان ، ظاهر شده و رهبرى سیاسى مردم معترض را به عهده مى گیرد. شعیب بن صالح نیز رهبرى نظامى ایرانیان را برعهده میگیرد. به عقیده شیعه، او نقش بزرگی پیش از ظهور و قیام مهدی ایفاء مى کند. او جنگ را در خاورمیانه هدایت می کند. روایات شیعه، او را از نسل علی ابن ابی طالب (امام اول شیعیان) معرفی می کنند.[منبع] روایاتی، او را داراى خالهایی برگونه راست توصیف کرده اند. اما روایاتى که در منابع حدیث درجه اول شیعه، مانند غیبت نعمانى و طوسى، در خصوص این شخص وارد شده است، احتمال دارد که ایشان را به یاور خراسانیان یا رهبر اهالى خراسان یا فرمانده لشکری از خراسان تفسیرکرد. یعنی، نسبت ایشان به خراسان، به این معنی نیست که حتماً، اهل استان خراسان باشد.
شعیب بن صالح
شعیب بن صالح نام شخصی است که بنابر روایات اسلامی در نزدیکی ظهور به عنوان فرمانده سپاه خراسان توسط سید خراسانی برگزیده میشود. بنابر بر روایات وی از اهالی سمرقند است.
علامه مجلسی در بحار الانوار آوردهاست که:
{{۶۵ - غط: روی حذلم بن بشیر قال: قلت لعلی بن الحسین: صف لی خروج المهدی وعرفنی دلائله وعلاماته فقال: یکون قبل خروجه خروج رجل یقال له عوف السلمی بأرض الجزیرة ویکون مأواه تکریت وقتله بمسجد دمشق ثم یکون خروج شعیب بن صالح من سمرقند ثم یخرج السفیانی الملعون من الوادی الیابس، وهو من ولد عتبة بن أبی سفیان، فإذا ظهر السفیانی اختفی المهدی ثم یخرج بعد ذلک.}}
در نسخه خطی ابن حماد از علی روایت شدهاست که گفتهاست:
وقتی سواران سفیانی به سوی کوفه رفتند، گروهی را در جستجوی اهل خراسان میفرستد و در این حال اهل خراسان به طلب مهدی بیرون میآیند آنگاه هاشمی با درفشهای سیاه در حالیکه شعیب بن صالح در پیشاپیش آنها حرکت میکند با امام مهدی ملاقات میکند و همچنین آن حضرت در محل دروازه استخر با یاران سفیانی برخورد میکنند و بین آنها نبردی بزرگ رخ میدهد. در این هنگام درفشهای سیاه آشکار میشود و سواران سفیانی پا به فرار میگذارند در این بحبوحه مردم آرزوی دیدار مهدی را داشته و او را میجویند.
از محمد بن حنیفه نقل شدهاست که فرمود:
درفشهای سیاهی از بنیعباس و پس از آن درفشهای سیاه دیگری از خراسان خروج میکنند که حاملان آنها کلاه سیاه و لباس سفید بر تن دارند، پیشاپیش آنان مردی است که وی را صالح بن شعیب یا شعیب بن صالح مینامند او از قبیله بنیتمیم است آنان نیروهای سفیانی را شکست داده و در بیت المقدس فرود میآیند تا مقدمه حکومت حضرت مهدی علیهالسلام را فراهم آورند، تعداد سیصد تن دیگر از شام به او میپیوندد، فاصله خروج او تا تقدیم زمام امور را به حضرت مهدی علیهالسلام هفتاد و دو ماه میباشد.
سید یمانی
به عقیده شیعیان سید یمانی شخصیتی در آخرالزمان است. گفته شده که وی در نزدیکی ظهور از یمن برای یاری حجت بن حسن (مهدی) قیام میکند. همزمان با شورش سفیانی در شام ، او هم در یمن قیام کرده و مردم را به عقیده شیعه به حق و حقیقت دعوت میکند. یمانی از فرزندان زید بن علی بن حسین است. سید یمانی به همراه سید خراسانی و سفیانی هر سه در یک سال و یک ماه و یک روز پشت سرهم ظاهر خواهند شد و زمان خروج این سه تن به طور قطع شش ماه پیش از ظهور مهدی خواهد بود.
سید حسنی
به اعتقاد شیعیان سید حسنی جوانیست که در آخر الزمان از سرزمین دیلم برمیخیزد و با سپاهی که بیشترش از مردم طالقان است، به کوفه لشکر کشی میکند و پس از پیروزی در آنجا، با مهدی بیعت میکند.
از امام جعفر صادق (علیه السلام) در باره سید حسنی اینگونه روایت شدهاست:
حسنی، آن جوانمرد خوشرویی که از طرف دیلم خروج میکند و با بیان فصیح فریاد میزند: «ای آل احمد! اجابت کنید دردمند پریشان حال را و از پیرامون ضریح جدش رسول خدا ندا میکند» پس گنجینه های الهی در طالقان او را اجابت میکنند. [آنها] گنجهایی از طلا و نقره نیستند؛ بلکه مردانیاند همانند قطعه های آهن. بر اسبهای چابک سوار شده و حربه هایی به دست میگیرند. پیوسته ستمگران را میکشند، تا اینکه وارد کوفه میشوند؛ در حالیکه بیشتر جاهای زمین از لوث وجود بی دینان پاک گشته، سید حسنی آنجا را محل اقامت خود قرار میدهد.»
چهل هزار نفر از زیدیه نیز در سپاه وی هستند، که البته در زمان بیعت حسنی با مهدی، حاضر به بیعت نشده و از سپاه وی جدا و پس از سه روز جنگی میان دو سپاه روی میدهد که همه زیدیه در آن جنگ کشته میشوند. علت شکستن بیعت این گروه اینست که حسنی هنگام رویارویی با مهدی از وی درخواست معجزهای میکند، اما پس از معجزه، گروه زیدیه آن را سحر و جادو دانسته و نمیپذیرند.
برخی، وی را همان نفس زکیه میدانند. زکیه یعنی فرد پاک و بی گناه و کسی که قتلی انجام ندادهاست و جرمی ندارد. در آستانه ظهور قائم در گیرودار مبارزات زمینه ساز انقلاب قائم فردی پاکباخته و مخلص از فرزندان امام حسن مجتبی (علیه السلام) در راه مهدی میکوشد و در این راه به قتل میرسد. روایات گاهی نفس زکیه و گاهی «سید حسنی» گفتهاند. از امام محمد باقر (علیه السلام) روایت شدهاست:
بین ظهور قائم و کشته شدن نفس زکیه بیش از پانزده شبانه روز فاصله نیست.
نفس زکیّه
نفس زکیّه شخصیتی آخرالزمانی؛ در فرجامشناسی شیعی است. طبق روایات شیعه از آخرالزمان، وی جوانی از خاندان محمد است که نام اصلی او محمد بن حسن میباشد. بر اساس روایات، وی پیش از ظهور مهدی میان رکن و مقام ابراهیم در مسجدالحرام کشته میشود. گفتهشده که بین کشتهشدن او و قیام مهدی، بیش از چهارده یا پانزده شب فاصله نمیباشد.
منبع: ویکی پدیا